Theo quy định mới của UBND TPHCM, bên cạnh các đối tượng yếu thế thì nữ giới được ưu tiên thuê nhà ở xã hội tại các dự án xây dựng bằng vốn đầu tư công.
Dự án nhà ở xã hội tại TPHCM đang hoàn thiện.
UBND TPHCM vừa ban hành quy định ưu tiên đối tượng được thuê nhà ở xã hội (NƠXH) do nhà nước xây dựng bằng vốn đầu tư công và các tiêu chuẩn, điều kiện để được mua, thuê mua, thuê NƠXH trên địa bàn.
Về thuê NƠXH được xây dựng bằng vốn đầu tư công, thứ tự ưu tiên lần lượt như sau: người có công với cách mạng; thân nhân liệt sĩ; người khuyết tật; người được bố trí tái định cư theo hình thức mua, thuê mua nhà ở xã hội; nữ giới; hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn;
Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu; hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; đối tượng theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Nghị định 73/2023/NĐ-CP được cấp có thẩm quyền công nhận; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
UBND TPHCM giao Sở Xây dựng hoặc đơn vị quản lý vận hành nhà ở lập danh sách thứ tự ưu tiên theo quy định để bố trí cho thuê NƠXH cho đến khi hết số lượng, không thông qua hình thức bốc thăm. Trường hợp cùng thứ tự ưu tiên thì lựa chọn theo thời điểm nộp hồ sơ.
Đối với các đối tượng còn lại, việc lựa chọn theo hình thức bốc thăm trực tiếp hoặc trực tuyến. Trường hợp đơn vị quản lý vận hành nhà ở tổ chức bốc thăm thì Sở Xây dựng phải giám sát. Việc bốc thăm phải có biên bản ghi nhận kết quả.
Theo Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạ 2021-2030” của Chính phủ, TPHCM được giao chỉ tiêu phát triển 69.700 căn nhà.
Từ năm 2021 đến tháng 12/2024, TPHCM đã xây dựng hoàn thành 6 dự án với tổng quy mô 2.745 căn, đang thi công 4 dự án với quy mô 2.874 căn. Hiện thành phố đang giải quyết thủ tục pháp lý cho 21 dự án NƠXH với tổng quy mô 40.000 căn.
Riêng năm nay, TPHCM dự kiến chấp thuận chủ trương đầu tư 5 dự án với quy mô 20.000 căn. Khởi công 8 dự án với quy mô 8.000 căn. Đồng thời, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư tại 8 khu đất công với khoảng 10.000 căn, trong đó phấn đấu khởi công 3 dự án.
Tinh thần “đi từng dự án, xuống từng địa phương” để tháo gỡ khó khăn, khơi thông nguồn lực đầu tư công, “thúc” tăng trưởng kinh tế đang tiếp tục được thực hiện. Mục tiêu là đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 8% trở lên trong năm nay.
Các đoàn công tác của Thủ tướng Chính phủ đã nhanh chóng tới từng địa phương, xuống từng dự án, đặc biệt là các dự án giao thông trọng điểm, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ, qua đó “thúc” tăng trưởng kinh tế. Tinh thần này được bắt đầu từ thời điểm Covid-19, khi kinh tế – xã hội gặp nhiều khó khăn và đang tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ, khi mục tiêu được Chính phủ đưa ra là đạt tốc độ tăng trưởng 8% trở lên vào năm nay, đặt nền tảng cho tăng trưởng 2 con số trong những năm tới.
Cuối tuần trước, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đã tới Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa để thúc đẩy sản xuất – kinh doanh và đầu tư công. Ông cũng đi thị sát 4 dự án trong hơn 90 dự án có vướng mắc, đang chờ xin cơ chế đặc thù theo Nghị quyết số 170/2024-NQ/QH15 của Quốc hội, đồng thời tới Đồng Nai để làm việc về tình hình triển khai các dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thành, đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu…
“Để tăng trưởng, bên cạnh các động lực như kích cầu tiêu dùng, thì đầu tư, nhất là đầu tư công vào hạ tầng cơ sở, có ý nghĩa rất quan trọng”, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói và nhấn mạnh rằng, “đường đến đâu, giàu đến đấy”, phát triển giao thông, cơ sở hạ tầng là “nòng cốt của nòng cốt phát triển kinh tế”.
Trong khi đó, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng và đoàn công tác của Chính phủ đã đi thị sát, rà soát công tác thi công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án đường bộ cao tốc Bãi Vọt – Hàm Nghi, Hàm Nghi – Vũng Áng (Hà Tĩnh), Vũng Áng – Bùng, Bùng – Vạn Ninh, Vạn Ninh – Cam Lộ. Đây là các dự án thành phần thuộc tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông.
Còn Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình đã đi kiểm tra một loạt dự án như Hòa Liên – Túy Loan, Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Hoài Nhơn – Quy Nhơn, Quy Nhơn – Chí Thạnh. “Vướng ở đâu thì phải kịp thời giải quyết, tháo gỡ ở đó”, Phó thủ tướng chỉ đạo như vậy và nhấn mạnh, việc đảm bảo chất lượng, tiến độ các dự án theo yêu cầu và mục tiêu đề ra sẽ có tác động tích cực, là một trong những yếu tố góp phần đảm bảo tăng trưởng 8% trở lên.
Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cùng Ban Chỉ đạo 1568 cũng đang rốt ráo chỉ đạo việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án. Tổng hợp sơ bộ của Bộ Tài chính, thì hiện có 1.136 dự án gặp vướng mắc; trong đó 181 dự án đầu tư công, 895 dự án đầu tư ngoài ngân sách và 60 dự án PPP.
Trong số các dự án trên, đã có 309 dự án, bao gồm 74 dự án đầu tư công, đang được các bộ, ngành, địa phương tìm phương án giải quyết. Theo tính toán, chỉ cần số dự án này được tháo gỡ, sẽ giúp giải phóng được ngay 58.000 tỷ đồng cho nền kinh tế. Khi nguồn lực được giải phóng, sẽ hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế.
Thúc giải ngân để thúc tăng trưởng
Đã là giữa tháng 3/2025, tức là thời gian còn lại không nhiều cho trước mắt là mục tiêu phân bổ chi tiết toàn bộ vốn kế hoạch năm 2025. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến hết tháng 2/2025, vẫn còn gần 77.636 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ, chiếm 9,42% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Điều này không chỉ khiến tỷ lệ giải ngân trong những tháng đầu năm chưa đạt kỳ vọng, mà còn có thể ảnh hưởng đến việc triển khai đầu tư các dự án trong năm 2025 – năm cuối cùng của kỳ Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025.
Bộ Tài chính cho biết, sau ngày 31/3, nếu bộ, ngành, địa phương nào chưa phân bổ hết vốn, Bộ sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền cắt giảm để điều chuyển cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có nhu cầu bổ sung kế hoạch vốn năm 2025 để bố trí cho các dự án quan trọng, cấp bách, các dự án hạ tầng chiến lược có khả năng giải ngân. Điều này buộc các địa phương phải chạy đua, “vắt chân lên cổ” mà chạy, nếu không muốn bị cắt vốn.
Thêm vào đó, quan trọng là làm sao để năm nay, giải ngân vốn đầu tư công có thể đạt 95% kế hoạch, khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế – xã hội.
“Chúng tôi đang xử lý dứt điểm 11 dự án tồn đọng để khơi thông nguồn lực. Đồng thời, trong 2 năm 2025-2026, cố gắng hoàn thành rà soát các công trình, dự án tồn đọng kéo dài, đồng thời khai thác không gian phát triển bên cạnh các dự án cao tốc đi qua địa bàn để thúc tăng trưởng kinh tế”, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành cho biết.
Nhiều địa phương khác cũng đang nỗ lực thúc đẩy giải ngân đầu tư công, bởi xác định trong bối cảnh hiện nay, đây chính là một động lực tăng trưởng quan trọng.
Tại một diễn đàn kinh tế vừa được tổ chức, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Bùi Minh Trí cho biết, Bình Dương đang chủ động quy hoạch các nguồn lực đầu tư, lấy mục tiêu giải ngân vốn cho các công trình trọng điểm làm thước đo hiệu quả. Tỉnh cũng sẽ đẩy mạnh kết nối giao thông, giao thương với TP.HCM và Đồng Nai để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Liên quan đến vấn đề thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, trong Báo cáo Điểm lại – Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam vừa công bố cách đây ít ngày, Ngân hàng Thế giới (WB) một lần nữa khẳng định vai trò quan trọng của động lực đầu tư công.
Theo bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam, trong 2 năm tới, kinh tế Việt Nam nhìn chung vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, Việt Nam cần sử dụng dư địa tài khóa để chuẩn bị tốt hơn cho những bất ổn gia tăng trong thời gian tới. Việc tận dụng dư địa tài khóa và nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư công sẽ giúp huy động nguồn lực cần thiết cho các dự án trọng điểm, qua đó củng cố động lực tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn.
Trong khi đó, ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam đã đánh giá cao việc Quốc hội đã phê duyệt tăng ngân sách đầu tư công từ 27 tỷ USD trong năm 2024 lên 36 tỷ USD trong năm nay.
“Đầu tư công vào hạ tầng không chỉ là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn, mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam”, ông Nguyễn Bá Hùng nhấn mạnh.
– UBND Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận thanh tra số 41/KL-TTr ngày 14/2/2025 của Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng về hoạt động quản lý xây dựng nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Một nhà hàng tại phường Thảo Điền (thành phố Thủ Đức) được phát hiện có công trình trái phép.
Theo kế hoạch, UBND Thành phố Hồ Chí Minh giao Sở Nội vụ tham mưu UBND Thành phố tổ chức thực hiện kiểm điểm trách nhiệm và xử lý theo thẩm quyền đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân để xảy ra các tồn tại, thiếu sót, vi phạm được nêu trong Kết luận thanh tra.
Sở Xây dựng, UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra các tồn tại, thiếu sót, vi phạm được nêu trong Kết luận thanh tra.
UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, các cơ quan có liên quan xử lý vi phạm về trật tự xây dựng.
Sở Xây dựng, UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức và các đơn vị có liên quan tăng cường công tác tham mưu UBND Thành phố trong công tác quản lý Nhà nước theo quy hoạch xây dựng, quản lý hoạt động xây dựng và quản lý trật tự xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ, trong đó có nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm theo quy định.
Sở Xây dựng, UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức, các cơ quan có liên quan khẩn trương rà soát các đồ án quy hoạch xây dựng, thiết kế đô thị, quy chế quản lý kiến trúc để kịp thời điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung khắc phục những thiếu sót, tồn tại, bất cập nêu trong Kết luận thanh tra, làm cơ sở cho việc quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng.
Sở Xây dựng tăng cường công tác tham mưu UBND Thành phố trong công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý hoạt động xây dựng, thanh tra, kiểm tra công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn Thành phố nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm theo quy định. Cùng đó, phối hợp UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức thiết lập hồ sơ vi phạm trật tự xây dựng, xử lý theo quy định đối với các công trình có vi phạm về trật tự xây dựng được nêu trong Kết luận thanh tra.
UBND Thành phố Hồ Chí Minh giao UBND các quận, huyện, thành phố Thủ Đức và các đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện và yêu cầu các tổ chức, cá nhân khắc phục những tồn tại, thiếu sót, xử lý theo quy định trong công tác cấp giấy phép xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn được nêu trong Kết luận thanh tra; bảo đảm các trường hợp điều chỉnh giấy phép xây dựng theo quy định tại Điều 98 Luật Xây dựng năm 2014 và pháp luật có liên quan.
Đồng thời, tiếp tục tăng cường kiểm tra, chỉ đạo UBND cấp xã phối hợp Đội Thanh tra xây dựng và cơ quan liên quan thực hiện trách nhiệm quản lý trật tự xây dựng theo quy định của pháp luật đối với các công trình nhà ở riêng lẻ trên địa bàn, theo dõi từ khi khởi công xây dựng công trình cho đến khi công trình bàn giao và sau khi đưa vào sử dụng nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời vi phạm trật tự xây dựng theo quy định.
Chính phủ sẽ ban hành nghị định quy định việc giảm tiền thuê đất để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Việc giảm tiền thuê đất sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
Thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp
Cuối tuần qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội bế mạc phiên họp thứ 43. Tại phiên họp này, Chính phủ trình xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm 30% tiền thuê đất năm 2024 để Chính phủ ban hành nghị định về việc này theo thẩm quyền.
Báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, trong thời gian qua, để tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, Chính phủ đã ban hành các nghị định giảm tiền thuê đất trong các năm 2020 – 2023.
Theo đó, số tiền thuê đất, thuê mặt nước được giảm theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ các năm 2021 – 2023, trung bình là 3.734 tỷ đồng/năm, qua đó góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Theo dự báo của Chính phủ, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó đoán định, nhiều quốc gia có xu hướng gia tăng bảo hộ thương mại, nới lỏng tiền tệ, tiềm ẩn rủi ro với nền kinh tế toàn cầu. Trong nước có nhiều khó khăn, thách thức do tác động từ bên ngoài, thiên tai, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống nhân dân. Những vấn đề này là thách thức rất lớn đối với mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt 8% trở lên trong năm 2025 cũng như tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 – 2030 theo mục tiêu mà Đảng, Quốc hội đã đặt ra.
Vì thế, Chính phủ đề nghị giảm 30% tiền thuê đất năm 2024 nhằm có thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với những khó khăn, thách thức trong thời gian tới, đồng thời hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tại địa phương bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.
Theo Thứ trưởng Bùi Văn Khắng, dự kiến số tiền thuê đất giảm theo Dự thảo Nghị định là 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền giảm năm 2023), tương ứng với 0,26% tổng thu ngân sách nhà nước trong 1 năm và 9% số thu ngân sách nhà nước từ tiền thuê đất 1 năm (tính theo số liệu năm 2023).
Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định, số tiền thuê đất giảm theo chính sách này không ảnh hưởng đáng kể đến số thu ngân sách nhà nước nói chung, nhưng sẽ tác động lớn tới việc phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp. Từ đó, tăng thu ngân sách từ thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp để bù đắp số giảm thu do giảm tiền thuê đất.
Thẩm tra, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nhất trí về sự cần thiết tiếp tục giảm tiền thuê đất trong năm 2024 theo đề nghị của Chính phủ.
“Tiền thuê đất được tính là chi phí đầu vào của hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, do đó, việc giảm tiền thuê đất sẽ góp phần giảm chi phí đầu vào, từ đó thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, ông Phan Văn Mãi lý giải.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cùng Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Chính phủ làm rõ tác động của việc giảm nguồn thu ngân sách nhà nước cũng như việc xử lý các vấn đề khi thực hiện chính sách giảm tiền thuê đất trong năm 2024 khi đã bước sang năm 2025. Có ý kiến tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị làm rõ đối tượng thụ hưởng của chính sách này.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng báo cáo thêm, trong năm 2023, đối tượng thụ hưởng chính sách giảm tiền thuê đất là 29.734 tổ chức, cá nhân, bao gồm 23.487 tổ chức, doanh nghiệp và 6.247 là hộ gia đình cá nhân. Số tiền miễn giảm thuế đất năm 2023 là khoảng 4.000 tỷ đồng.
Về vấn đề thời điểm, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng cho hay, trong năm 2024, do doanh nghiệp gặp khó khăn, nên Chính phủ đã quyết định gia hạn nộp tiền thuê đất tới hết ngày 31/12/2024 và đến nay, cơ bản các đối tượng vẫn chưa nộp, nên việc thực hiện giảm không có vấn đề gì. Các tổ chức, doanh nghiệp đã nộp tiền thuê đất, thì sẽ được khấu trừ vào tiền nộp thuế đất năm tiếp theo.
Điều hành phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, tuy chính sách giảm tiền thuê đất mà Chính phủ trình không nhiều, khoảng 4.000 tỷ đồng, tác động không đáng kể tới thu ngân sách, nhưng lại tác động rất lớn tới sự phục hồi, phát triển kinh tế, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân, nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ủng hộ.
Biểu quyết sau đó, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và ban hành nghị định của Chính phủ quy định chi tiết việc giảm tiền thuê đất năm 2024.
Những ai được giảm tiền thuê đất
Dự thảo (lần thứ 5) Nghị định quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024 của Chính phủ quy định đối tượng áp dụng là “người sử dụng đất theo quy định tại Điều 4, Luật Đất đai (năm 2024)”.
Báo cáo thẩm tra phản ánh, có ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho rằng, quy định trên cần được cân nhắc, vì có khả năng thu hẹp đối tượng được giảm tiền thuê đất. Trên thực tế, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất có thể từ trước khi Luật Đất đai (năm 2024) có hiệu lực thi hành. Do đó, đề nghị tham khảo cách quy định về đối tượng áp dụng như tại các quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành về việc giảm tiền thuê đất để bảo đảm bao quát, đầy đủ hơn.
Dự thảo cũng quy định trường hợp trong năm 2024, người sử dụng đất chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, nhưng đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị giảm tiền thuê đất theo quy định tại nghị định này đã hoàn thiện thủ tục pháp lý về đất đai, có quyền có quyết định cho thuê đất hoặc hợp đồng thuê đất hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm, thì thuộc đối tượng được giảm tiền thuê đất theo quy định tại nghị định này.
Quy định nói trên áp dụng cho cả trường hợp người sử dụng đất không thuộc đối tượng được miễn giảm tiền thuê đất, hoặc hết thời hạn được miễn giảm tiền thuê đất và trường hợp người sử dụng đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai (Luật Đất đai, các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai) và các văn bản pháp luật khác có liên quan.
Những đối tượng nói trên được giảm 30% tiền thuê đất của năm 2024, mức giảm được tính trên số tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 theo quy định của pháp luật. Không thực hiện giảm trên số tiền thuế đất còn nợ của các năm trước năm 2024 và tiền chậm nộp (nếu có). Trường hợp người sử dụng đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định hoặc/và khấu trừ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về tiền thuế đất, thì mức giảm tiền thuế đất được tính trên số tiền thuê đất phải nộp (nếu có) sau khi đã được giảm hoặc/và khấu trừ theo quy định của pháp luật.
Để đơn giản hóa thủ tục hành chính và thuận lợi trong tổ chức thực hiện, hạn chế tình trạng xin – cho khi phải xin xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Bộ Tài chính trình Chính phủ thành phần hồ sơ giảm tiền thuê đất chỉ gồm 2 loại văn bản. Một là giấy đề nghị giảm tiền thuê đất năm 2024 của người sử dụng đất; hai là quyết định cho thuê đất hoặc hợp đồng cho thuê đất hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (bản sao).
– Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 108/TB-VPCP ngày 17/3/2025 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về giải pháp công nghệ làm đường giao thông và cầu cạn do Công ty TNHH Hòa Bình đề xuất.
Thi công dự án tuyến đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô đoạn qua huyện Mê Linh.
Thông báo kết luận nêu rõ, theo báo cáo của Công ty TNHH Hòa Bình đề xuất thì giải pháp ứng dụng cầu bản trên cọc PRC V+ và cầu dầm bê tông dự ứng lực cường độ cao HPC có nhiều sáng kiến, cải tiến mới như thời gian thi công rút ngắn, chi phí thấp, sử dụng lồng ghép đa mục tiêu, chi phí đầu tư thấp hơn so với đường cao tốc dùng đất và cát để làm nền đường, song vẫn phải bảo đảm tuổi thọ công trình theo yêu cầu.
Phó Thủ tướng Chính phủ ghi nhận các báo cáo và đề xuất sử dụng giải pháp của Công ty trong việc tham gia đầu tư xây dựng các công trình giao thông của đất nước trong bối cảnh cả nước đang tập trung nguồn lực phát triển hạ tầng để thực hiện một trong 3 đột phá chiến lược của quốc gia.
Tuy nhiên, theo ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học và báo cáo của Bộ Xây dựng thì giải pháp này là không mới, trong thực tế đã được thực hiện tại Việt Nam (theo các quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia đã được ban hành) và nước ngoài (theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn của từng nước hoặc của tổ chức quốc tế đã được ban hành); giải pháp này chỉ ưu điểm áp dụng tại các vùng đất yếu, ngập nước… nhưng đối với khu vực trong đô thị thì chưa đảm bảo cảnh quan, mỹ quan chung; suất đầu tư theo tính toán của Công ty mới chỉ là sơ bộ, chưa có biện pháp thi công cụ thể, chi phí mặt bằng thi công và công trình phụ trợ mới là tạm tính, chưa xét đến chi phí làm đường tiếp cận phục vụ thi công…
Do đó, việc nghiên cứu, ứng dụng giải pháp công nghệ kỹ thuật mới cần phải dựa trên cơ sở khoa học, được cơ quan chuyên môn đánh giá sự phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn được ban hành; khi đưa vào khai thác sử dụng phải tuyệt đối an toàn, bảo đảm chất lượng và tuổi thọ của công trình.
Giải pháp, công nghệ kỹ thuật mới mà Công ty đề cập cần phải được kiểm định đánh giá của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền của Nhà nước thông qua tiêu chuẩn, tiêu chí khoa học.
Theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà giao Bộ Xây dựng hướng dẫn Công ty TNHH Hòa Bình cung cấp bộ hồ sơ đầy đủ (hoàn thành trong tháng 3/2025) các thông tin về giải pháp mà Công ty đề xuất, trong đó Công ty TNHH Hòa Bình phải xây dựng các tiêu chuẩn (về thiết kế, khảo sát, tổ chức thi công), quy chuẩn, định mức, đơn giá, giải pháp thiết thiết kế kèm theo hướng dẫn kỹ thuật để so sánh với các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức, đơn giá theo quy định hiện hành; chứng minh quy trình công nghệ (vật liệu, thiết kế, tổ chức thi công) bảo đảm an toàn, bền vững của công trình và hiệu quả kinh tế của giải pháp (trên cơ sở phải tính toán đầy đủ các chi phí liên quan).
Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức thẩm định, đánh giá (hoàn thành trong tháng 4/2025) đối với hồ sơ về giải pháp nói trên do Công ty TNHH Hòa Bình cung cấp và nếu đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật về xây dựng và pháp luật về khoa học, công nghệ thì cần công bố chính thức việc áp dụng giải pháp này, trong đó xác định rõ tiêu chí, phạm vi áp dụng giải pháp.
Trên cơ sở các vấn đề pháp lý, kỹ thuật công nghệ đã được khẳng định (sự phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn) và chứng minh hiệu quả về kinh tế nêu trên, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chỉ đạo nghiên cứu đề xuất của Công ty TNHH Hòa Bình về việc áp dụng giải pháp thiết kế nêu trên để phối hợp với nhà đầu tư được lựa chọn triển khai 2km Dự án thành phần 3 thuộc Dự án đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội tại vị trí phù hợp, bảo đảm tiết kiệm chi phí đầu tư, mỹ quan đô thị, đúng trình tự, thủ tục về đầu tư và xây dựng và các quy định của pháp luật.
– Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ hoàn thành hệ thống giao thông thông minh (ITS) đồng thời với tuyến đường bộ cao tốc khi đưa vào khai thác trong năm 2025.
Bộ Xây dựng vừa có văn bản yêu cầu các Ban Quản lý dự án trực thuộc đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống giám sát điều hành giao thông của các dự án thành phần thuộc các Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 và giai đoạn 2021 – 2025.
Tiến độ triển khai hệ thống ITS tiếp tục chậm
Theo Bộ Xây dựng, mặc dù từ cuối tháng 12/2024 đến tháng 2/2025, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã có nhiều chỉ đạo nhưng đến nay tiến độ triển khai hệ thống ITS, trạm thu phí và công trình kiểm soát tải trọng xe (hệ thống giám sát điều hành giao thông) của các dự án thành phần thuộc các Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 và giai đoạn 2021 – 2025 vẫn tiếp tục chậm so với chỉ đạo của lãnh đạo Bộ.
Để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện, đảm bảo hoàn thành và đưa vào khai thác đồng bộ trong năm 2025, Bộ Xây dựng yêu cầu giám đốc các Ban Quản lý dự án: 2, 6, 7, 85, Thăng Long, Mỹ Thuận, đường Hồ Chí Minh nghiêm túc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan theo quy định do chậm thực hiện theo chỉ đạo của Bộ trưởng.
Khẩn trương lựa chọn nhà thầu để khởi công
Đối với 5 dự án thành phần đầu tư công thuộc giai đoạn 2017 – 2020, Bộ Xây dựng yêu cầu các Ban Quản lý dự án khẩn trương hoàn thành lựa chọn nhà thầu và khởi công các gói thầu xây lắp trước ngày 15/3/2025; hoàn thành lựa chọn nhà thầu và khởi công gói thầu cung cấp thiết bị và gói thầu cung cấp phần mềm dùng chung trước ngày 10/4/2025; hoàn thành hệ thống giám sát điều hành giao thông theo tiến độ hợp đồng để đưa vào sử dụng trong năm 2025.
Đối với các dự án thành phần giai đoạn 2021 – 2025, các Ban Quản lý dự án khẩn trương hoàn thành lựa chọn tư vấn thiết kế, tư vấn thẩm tra trước ngày 15/3/2025; hoàn thành hồ sơ thiết kế và dự toán bước thiết kế sau thiết kế cơ sở trong tháng 4/2025; hoàn thành lựa chọn nhà thầu trước ngày 15/5/2025; hoàn thành hệ thống giám sát điều hành giao thông để đưa vào khai thác sử dụng trong năm 2025.
Các chủ đầu tư cập nhật, điều chỉnh tiến độ tổng thể và chi tiết hoàn thành các hạng mục công việc thuộc hệ thống ITS của các dự án thành phần đầu tư công thuộc giai đoạn 2017 – 2020 và các dự án thuộc giai đoạn 2021 – 2025 gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 18/3/2025 để theo dõi, kiểm tra, đôn đốc và chỉ đạo.
Bộ Xây dựng giao Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng có trách nhiệm đôn đốc, kiểm tra, giải quyết các nội dung công việc thuộc thẩm quyền đảm bảo đáp ứng tiến độ yêu cầu.
– Bộ Xây dựng vừa có công điện đề nghị các địa phương quan tâm, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tập trung giải quyết vướng mắc, đẩy nhanh giải phóng mặt bằng để đảm bảo tiến độ các dự án trạm dừng nghỉ trên cao tốc.
Tiến độ xây dựng các trạm dừng nghỉ hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh vừa có công điện gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành đề nghị đẩy nhanh tiến độ hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và triển khai các dự án đầu tư kinh doanh công trình trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông.
Bộ Xây dựng cho biết, Bộ đã có nhiều công điện và văn bản đề nghị các địa phương tập trung giải quyết vướng mắc, đẩy nhanh giải phóng mặt bằng để đảm bảo tiến độ các dự án trạm dừng nghỉ theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện các dự án trạm dừng nghỉ hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu.
Nguyên nhân chủ yếu do công tác giải phóng mặt bằng chưa đáp ứng được tiến độ hợp đồng đã ký kết, ảnh hưởng lớn đến tiến độ hoàn thành theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ.
Mặt khác, theo quy định của pháp luật, việc hoàn thành xây dựng các công trình dịch vụ công của trạm dừng nghỉ là một trong các điều kiện để triển khai thu phí đường cao tốc do Nhà nước đầu tư; việc chậm hoàn thành đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch thu phí nộp ngân sách Nhà nước.
Để sớm hoàn thành hệ thống trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đảm bảo khai thác đồng bộ, phục vụ nhu cầu cấp thiết của người và phương tiện lưu thông trên tuyến theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh Nghệ An, Đồng Nai, Bình Thuận chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan đẩy nhanh thủ tục, hoàn thành bàn giao phần mặt bằng còn lại trong tháng 3/2025 đối với 2 trạm dừng nghỉ thuộc dự án thành phần đoạn Nghi Sơn – Diễn Châu và đoạn Phan Thiết – Dầu Giây (đã ký kết hợp đồng từ tháng 8/2024 nhưng đến nay mới bàn giao một phần mặt bằng).
Chủ tịch UBND các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thành bàn giao toàn bộ mặt bằng trong tháng 4/2025 đối với 3 trạm dừng nghỉ thuộc các dự án thành phần đoạn Nha Trang – Cam Lâm, Cam Lâm – Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo – Phan Thiết (đã ký kết hợp đồng từ tháng 8/2024 nhưng đến nay mới bàn giao một phần mặt bằng).
Chủ tịch UBND các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Hậu Giang, Kiên Giang hỗ trợ, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy nhanh thủ tục, bàn giao mặt bằng trong tháng 4/2025 đối với 11 trạm dừng nghỉ (các đoạn Hàm Nghi – Vũng Áng, Vũng Áng – Bùng, Bùng – Vạn Ninh, Vạn Ninh – Cam Lộ, Cam Lộ – La Sơn, Quảng Ngãi – Hoài Nhơn (trạm Km 15+620 và trạm Km77+820), Hoài Nhơn – Quy Nhơn, Vân Phong – Nha Trang, Cần Thơ – Hậu Giang, Hậu Giang – Cà Mau) đang hoàn thiện thủ tục lựa chọn nhà đầu tư để có thể triển khai thi công ngay sau khi ký kết hợp đồng.
Bộ Xây dựng cũng yêu cầu Giám đốc các Ban Quản lý dự án 2, 6, 7, 85, Thăng Long, đường Hồ Chí Minh, Mỹ Thuận nghiêm túc quán triệt việc hoàn thành đồng bộ các hạng mục giao thông thông minh, kiểm soát tải trọng xe, trạm dừng nghỉ, hệ thống thu phí là yêu cầu bắt buộc khi đưa đường cao tốc vào khai thác sử dụng; Thường xuyên bám sát hiện trường, phối hợp với các địa phương tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng theo đúng tiến độ nêu trên.
Các Ban Quản lý dự án cũng cần phối hợp, đôn đốc nhà đầu tư/doanh nghiệp đẩy nhanh các thủ tục đầu tư, triển khai thi công xây dựng, bảo đảm tiến độ hoàn thành trạm dừng nghỉ theo quy hợp đồng và yêu cầu của cấp có thẩm quyền, trong đó lưu ý hoàn thành các dịch vụ công trước ngày 30/12/2025.
Tại Việt Nam có nhiều dự án bất động sản xa xỉ có giá vài trăm tỉ đồng. Vậy ai sẽ là người mua các dinh thự hàng hiệu này.
Thế nào là bất động sản hàng hiệu, độc bản?
Những năm gần đây thị trường bất động sản chứng kiến sự xuất hiện của một số sản phẩm xa xỉ với “bất động sản hàng hiệu”, “bất động sản độc bản”… Được xây dựng ở những vị trí đắc địa, số lượng hạn chế nên giá của những dinh thự này cũng không hề rẻ.
Đơn cử khu dinh thự The Rivus nằm trong trái tim dự án Vinhomes Grand Park (TP.Thủ Đức) được đầu tư phát triển bởi chủ đầu tư Masterise Homes. Dự án có quy mô 26,73 ha, nhưng chỉ có 121 sản phẩm, trong đó có những căn dinh thự lên đến 700 tỉ đồng.
Đắt bởi dự án giới thiệu mỗi căn dinh thự, biệt thự là tác phẩm nghệ thuật, là độc bản được “may đo” bởi nhà thiết kế Haute Couture nổi tiếng thế giới Elie Saab. Đến nay, có khoảng 500 dinh thự mang thương hiệu Elie Saab trên toàn thế giới, trong đó có 121 dinh thự tại Việt Nam.
Những căn dinh thự, biệt thự tại The Rivus có giá hàng trăm tỉ đồng
Cũng tại khu Đông của TP.HCM, khu đô thị Vạn Phúc mẫu biệt thự đơn lập 460 m2, diện tích sử dụng 1.000 m2 có hồ bơi trên sân thượng giá bán từ 200 – 250 tỉ đồng/căn. Trong khi mẫu biệt thự song lập 230 m2, diện tích sử dụng 658 m2 có giá bán từ 70 – 100 tỉ đồng/căn.
Tại quận 1, khu biệt thự Ba Son những căn biệt thự đơn lập hướng sông đang bán với giá từ 400 – 500 tỉ đồng/căn, biệt thự song lập đang bán với giá từ 200 – 220 tỉ đồng/căn.
Hay dự án Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh) những căn biệt thự đơn lập hướng sông diện tích từ 500 – 700 m2 đang bán với giá từ 250 – 350 tỉ đồng/căn, biệt thự đơn lập từ 300 – 320 m2 đang bán với giá 160 – 180 tỉ đồng/căn, biệt thự song lập đang bán với giá từ 130 – 150 tỉ đồng/căn.
Tại phường Thảo Điền (TP.Thủ Đức), biệt thự đơn lập view sông diện tích từ 600 – 900 m2 đang bán với giá từ 240 – 270 tỉ đồng/căn, biệt thự song lập đang bán với giá từ 150 – 200 tỉ đồng/căn.
Sân chơi của giới siêu giàu
Vậy ai sẽ là chủ nhân của các dinh thự hàng trăm tỉ này? Bà Thi Anh Đào, Giám đốc Khối Marketing của Masterise Group trả lời: Giới siêu giàu gồm lãnh đạo cấp cao của các doanh nghiệp lớn hay người nổi tiếng cũng là nhóm khách hàng của phân khúc này.
Theo bà Anh Đào, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế dự báo vào năm 2030 Việt Nam có 56 triệu người thuộc tầng lớp trung lưu, xếp thứ 18 trên thế giới xét theo số lượng. Tỷ lệ tầng lớp trung lưu của Việt Nam tăng lên 26% dân số vào năm 2026.
Công ty Knight Frank – đơn vị tư vấn, thẩm định giá và nghiên cứu thị trường Anh Quốc, cũng cho hay giai đoạn 2023 – 2028, tốc độ gia tăng người siêu giàu tại Việt Nam tăng nhanh hàng đầu thế giới, đứng thứ 5 tại châu Á. Knight Frank dự báo giới nhà giàu và siêu giàu Việt Nam tăng nhanh, đồng nghĩa với việc dành quan tâm đến các mặt hàng cao cấp trong đó có nhà ở, phương tiện đi lại, hàng tiêu dùng xa xỉ.
Chỉ có tỷ phú mới chấp nhận được những sản phẩm có mức giá cao và đây chính là những người mua bất động sản hàng hiệu.
“Tại Việt Nam, bất động sản hàng hiệu chỉ chiếm chưa tới 1% tổng nguồn cung, chủ yếu tập trung tại những vị trí đắc địa. Sở hữu sớm mang lại lợi thế đón đầu biên độ tăng giá hấp dẫn. Giá bất động sản hàng hiệu tại Việt Nam còn thấp hơn đáng kể so với Bangkok hay Singapore. Ví dụ, tại Bangkok giá trung bình đạt 8.500 USD/m², còn Singapore khoảng 23.026 USD/m², trong khi tại TP.HCM hay Hà Nội, mức giá này thấp hơn 30 – 50%. Do đó, việc đầu tư ngay tại thời điểm này đồng nghĩa với cơ hội đón đầu làn sóng tăng giá mạnh mẽ trong 5 – 10 năm tới, khi thị trường bất động sản hàng hiệu tại Việt Nam dần đạt đến độ chín muồi”, bà Thi Anh Đào dự báo.
Đây là cuộc chơi của giới siêu giàu
Trong khi đó, theo bà Tú Lê, Giám đốc Vận hành S&S Group (đơn vị chuyên phân phối bất động sản cáo cấp trên khắp thế giới), nhu cầu đối với bất động sản hàng hiệu trong tầng lớp thượng lưu tại Việt Nam được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố. Một trong số đó phải nhắc đến giá trị cốt lõi của việc đầu tư vào bất động sản – đó là một sự đầu tư lâu dài. Đặc biệt hơn với những bất động sản hàng hiệu, không chỉ là tài sản, mà còn sẽ là di sản. Các nhà đầu tư lớn thường chọn bất động sản hàng hiệu như một phần trong chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư dài hạn.
“Trên toàn cầu, bất động sản hàng hiệu có sức hút mạnh mẽ. Theo Savills, thị trường bất động sản hàng hiệu đã tăng trưởng hơn 180% trên toàn cầu trong thập kỷ qua, 230% tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương và 210% tại Việt Nam. Với sự toàn cầu hóa và phát triển kinh tế mạnh mẽ, tầng lớp thượng lưu có xu hướng đầu tư vào các bất động sản hàng hiệu mang tính biểu tượng ở các thành phố lớn trên thế giới”, bà Tú Lê cho hay.
Sở Giao thông công chánh TP.HCM vừa có công văn gửi UBND TP.HCM về việc tổ chức lễ khởi công dự án xây cầu đi bộ qua sông Sài Gòn, kết nối công viên bến Bạch Đằng (quận 1) với công viên bờ sông khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP Thủ Đức).
Lễ khởi công sẽ diễn ra vào 8h ngày 29-3 tại công viên bến Bạch Đằng.
Khu vực sẽ xây cầu đi bộ qua sông Sài Gòn, kết nối công viên bến Bạch Đằng với công viên bờ sông khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Cầu đi bộ qua sông Sài Gòn có chiều dài khoảng 261m, nhịp chính vòm treo dây văng dài khoảng 187m, dầm thép. Mặt cắt ngang cầu chính có chiều rộng thay đổi từ 7m đến 11m; khổ thông thuyền 80 x 10m.
Cầu dẫn phía quận 1 dài khoảng 285m, rộng 6m, nhịp cầu bằng dầm bê tông cốt thép. Cầu dẫn phía TP Thủ Đức có 2 nhánh: nhánh 1 dài khoảng 290m, rộng 6m, dầm thép; nhánh 2 dài khoảng 165m, chiều rộng 6m, dầm thép kết hợp dầm bê tông cốt thép.
Cây cầu này có thiết kế đặc biệt, mô phỏng lại hình dáng một chiếc lá dừa nước trôi nhẹ trên sông. Nó không chỉ có ý nghĩa về giao thông mà còn là biểu tượng kiến trúc mới của TP, mang giá trị gắn kết giữa hai không gian văn hóa lịch sử quận 1 và TP Thủ Đức.
Đây là dự án nhóm B với tổng mức đầu tư hơn 996 tỉ đồng. Nguồn vốn đầu tư do Công ty cổ phần thực phẩm dinh dưỡng Nutifood tài trợ toàn bộ chi phí. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2024 đến năm 2027.
Những tỉnh nào nên sáp nhập với TP.HCM, đầu tàu kinh tế của cả nước, để vừa đảm bảo các tiêu chí theo luật, vừa đủ để mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng kinh tế từng địa phương?
Định hướng sáp nhập TP.HCM và một số tỉnh, thành trong vùng được kỳ vọng sẽ mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng kinh tế của TP.HCM và các địa phương
Tại cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ (ngày 11-3), Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh cần căn cứ trên một số tiêu chí quan trọng.
Đó là diện tích, dân số, kinh tế, văn hóa và khả năng bổ sung, hỗ trợ cho nhau để phát triển. Vậy với TP.HCM, trung tâm kinh tế công nghiệp, logistics cả nước nên sáp nhập cùng với tỉnh nào để phát huy lợi thế?
TP.HCM nhập với Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương?
TP.HCM hiện có ranh giới hành chính phía Bắc tiếp giáp tỉnh Bình Dương, phía Tây Bắc giáp Tây Ninh, phía Đông Bắc giáp tỉnh Đồng Nai, phía Đông Nam giáp tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; phía Tây và Tây Nam giáp tỉnh Long An và tỉnh Tiền Giang. Ngoài ra TP.HCM còn có vị trí giáp Biển Đông ở phía Nam.
Chuyên gia nghiên cứu lịch sử đô thị Trần Hữu Phúc Tiến cho rằng phương án TP.HCM sáp nhập với tỉnh nào cần xem xét kế thừa kinh nghiệm của các thời kỳ trước và sự đồng thuận về các định hướng, nguyên tắc trong việc tái cấu trúc lãnh thổ quốc gia.
Ông Tiến nói người xưa phân chia địa giới tỉnh, thành như thế nào chắc chắn không phải ngẫu nhiên hay tùy tiện.
Những sự tách, nhập đều chứa đựng lý do hợp lý vào từng thời kỳ khác nhau. Các cuộc tái cấu trúc đơn vị hành chính như tiền nhân đã làm đều dựa trên ba nguyên tắc cổ điển “thiên thời – địa lợi – nhân hòa”.
Ví dụ từ thời Pháp cho đến năm 1975, huyện biển Cần Giờ từng được đặt dưới các tỉnh khác nhau. Thoạt đầu, Cần Giờ thuộc tỉnh Gia Định, sau đấy chuyển sang thị xã Vũng Tàu, kế đến là tỉnh Phước Tuy (Bà Rịa), và rồi tỉnh Biên Hòa, nhưng cuối cùng lại nhập về tỉnh Gia Định.
Sang năm 1976, huyện Cần Giờ chuyển “hộ khẩu” qua tỉnh Đồng Nai mới (bao gồm các tỉnh Biên Hòa, Bà Rịa và Long Khánh cũ).
Tuy nhiên đến năm 1978, huyện Cần Giờ lại đưa về TP.HCM, lúc đầu mang tên là huyện Duyên Hải. Từ đấy, Cần Giờ có thêm nhiều cơ hội và nguồn lực để “thay da đổi thịt”. Ngược lại, TP.HCM có được “mặt tiền biển” quý giá.
“Thiên thời sâu xa hơn là tầm nhìn phát triển của quốc gia, quốc tế và địa phương vào những thời điểm cụ thể. Kế đến địa lợi là nói về vị trí liên quan sông núi, rừng biển, đất bằng, môi trường, nguồn nước ngọt và các nơi lân cận.
Quan trọng hơn nữa, yếu tố nhân hòa không chỉ là lòng người ổn định mà mở rộng ra, đó còn là nguồn nhân lực – số lượng và chất lượng, đủ khả năng đáp ứng và khai thác hai yếu tố trên”, ông Tiến chia sẻ.
Từ phân tích trên, ông Tiến nêu quan điểm gần đây TP.HCM đã quan tâm nhiều hơn đến phát triển kinh tế biển. TP.HCM cách biển chỉ khoảng 50km, sau khi nhập Cần Giờ đã có khoảng 23km bờ biển.
Trong khi Bà Rịa – Vũng Tàu có đến hơn 300km bờ biển, giáp giới Cần Giờ, thẳng một đường liền lạc.
Nếu nắm giữ hơn 320km biển quý giá này, TP.HCM và Vũng Tàu – Bà Rịa sẽ có một không gian biển rộng lớn, đáp ứng đủ yêu cầu để đẩy mạnh các dịch vụ hàng hải, du lịch nghỉ dưỡng, nghiên cứu biển và đào tạo các nghề liên quan.
Đặc biệt, Côn Đảo nếu nhập về TP.HCM sẽ có thêm nguồn lực nhân sự và tài chính để phát triển, giống thực tế đã và đang diễn ra ở Cần Giờ. Từ TP.HCM hiện giờ đi tàu cao tốc ra “hòn đảo ngọc” chỉ mất 5 tiếng, trong tương lai chắc chắn sẽ có phương tiện đi nhanh hơn.
Mặt khác, thành phố Vũng Tàu và thị trấn Cần Thạnh hiện tại đang qua lại bằng phà nhưng nay mai nếu có cầu vượt biển (như một số đề xuất), sự gắn kết sẽ dễ dàng hơn trước.
“Chính quyền có thể tính đến việc gộp chung Vũng Tàu và Cần Giờ thành đô thị biển quý hiếm của cả nước và Đông Nam Á. Trong đó, Cần Giờ là phần đất sinh thái hoang dã cùng đồng hành với phần thành thị tân tiến của Vũng Tàu và hỗ trợ cho nhau.
Các cảng ở Nhà Bè, Cần Giờ và Vũng Tàu cần sắp xếp thành một liên hiệp các cảng, điều hành như một hệ thống lớn, không cạnh tranh lẫn nhau, sử dụng chung nguồn lực trong và ngoài nước”, ông Tiến nhìn nhận.
Một khu vực quan trọng tiếp giáp TP.HCM nữa, theo ông Tiến là Bình Dương. Bình Dương đã thành công lớn trong việc tạo dựng các khu công nghiệp song vẫn cần đến hệ thống cảng, kho vận, viễn thông và nhất là các cơ sở tài chính – ngân hàng đang tập trung ở TP.HCM.
Nếu đưa Bình Dương, TP.HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu vào một cương giới hành chính và kinh tế chung sẽ tận dụng được các ưu thế của cả ba và thực hiện tầm nhìn hướng đến kinh tế biển, kinh tế xanh và kinh tế số.
Sơ đồ các tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ và các tuyến đường vành đai trong vùng
Sáp nhập, quy hoạch tốt sẽ tạo hạ tầng ổn định hàng trăm năm sau
PGS.TS Vũ Anh Tuấn – Trường đại học Việt Đức – cho rằng trong 20 năm, 30 năm qua, sức lan tỏa của TP.HCM tác động lớn nhất các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu và Đồng Nai. Việc đầu tư hạ tầng để đáp ứng nhu cầu kết nối và phát triển của TP.HCM và các tỉnh là yêu cầu cấp bách.
Đặc biệt là xây dựng hoàn thành các tuyến đường cao tốc, vành đai và tuyến đường sắt (metro) kết nối các tỉnh.
Theo ông Tuấn, chi phí đầu tư hạ tầng rất đắt đỏ nên khi quyết định đầu tư các dự án phải có chọn lọc, chiến lược, không giẫm chân lên nhau. Nếu hai tỉnh gần nhau cùng đầu tư một loại dự án sẽ dẫn đến khai thác, đầu tư kém hiệu quả.
Hiện nay những dự án hạ tầng giao thông kết nối từ TP.HCM đi Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu trên lý thuyết gọi các địa phương phối hợp dựa trên sự điều tiết của Trung ương nhưng thực tế mạnh ai nấy làm, địa phương nào có những sự quan tâm và ưu tiên riêng, có dự án là ưu tiên của tỉnh này nhưng không phải ưu tiên hàng đầu của tỉnh kia.
Mặt khác, hiện nay khu vực các tỉnh vùng Đông Nam Bộ đang trong thời kỳ đẩy mạnh đầu tư công, định hướng trong 5 – 10 năm tới phải hoàn thành hệ thống hạ tầng kết nối giao thông cho 100 năm, thậm chí cả ngàn năm nên khi xác định hướng đi, hướng tuyến phải mang tính chiến lược, có sự phối hợp và kết nối thành mạng lưới, hành lang chứ không phải làm một đoạn rồi để đấy, sẽ không sử dụng được hoặc kém hiệu quả.
Vì vậy, giả sử sáp nhập TP.HCM với một số tỉnh như Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai… sẽ tạo ra cơ hội rất lớn để rà soát, đánh giá tổng thể toàn bộ hệ thống dự án hạ tầng kết nối vùng Đông Nam Bộ hiện nay để đầu tư hiệu quả.
“Sau sáp nhập đơn vị mới gồm TP.HCM và các tỉnh sẽ rà soát lại toàn bộ dự án về hạ tầng để xác định lựa chọn địa điểm chiến lược, cho địa bàn mới và cho toàn vùng. Đây chính là cơ hội tạo ra hạ tầng được phát triển chiến lược, hài hòa, không giẫm chân nhau và phát huy tối đa hiệu quả”, ông Tuấn nói.
